Թվային մարքեթինգը եղել և լինելու է հաճախորդակենտրոն

Գայանե Դալլաքյան

Այն հասանելի է, համեմատաբար մատչելի ու չափելի՝ անկախ վիրտուալ լինելու հանգամանքից։ Վերլուծաբանները փաստում են՝ չկա թվային մարքեթինգ, քանի որ մարքեթինգն ինքնին թվային է։

Ինչպիսի՞ն է թվային մարքեթինգի ապագան․ պարզաբանում է թվային մարքեթինգի մասնագետ, որակավորված խորհրդատու, IMCA անդամ Գայանե Դալլաքյանը։

–Թվային աշխարհը փոփոխությունների է ենթարկվում ու զարգանում չափազանց արագ։ Ինչպես կարող է միջին վիճակագրական բիզնեսը հասնել ու միշտ համահունչ քայլել այդ փոփոխություններին։

-Եկեք մինչև մեր քննարկումները զարգացնելը մի փաստ արձանագրենք․

երբ մենք խոսում ենք թվային մաքեթինգի մասին, այսօր մենք իրականում գործ ունենք առաջին հերթին, և մեծամասամբ Google ալգորիթմերի հետ։ Նաև այսօր կան սոց և մեդիա հարթակներ, որոնք ալտերնատիվ կանալներ են, սակայն դեռևս շատ ավելի սահմանափակ։

Որպես մինիմում՝ յուրաքանչյուր բիզնես պետք է ունենա դինամիկ և թարմացվող վեբ կայք, սոցիալական և մեդիա հարթակներ և Գուգլ բիզնես, որոնց միջոցով կկարողանան հասնել իր բիզնես նպատակներին։ Որտե՞ղ է գտնվում մեր պոտենցյալ հաճախորդը։ Չէ՞ որ մարդիկ իրենց խանութները բացում են բանուկ վայրերում, որտեղ հնարավոր է ունենալ հաճախորդ՝ առանց հատուկ գովազդի։ Թվային աշխարհում դրան անվանում են օրգանական մարկետինգ։ Եթե ուզում ենք իմանալ որտեղ և ինչ են անում մեր պոտենցյալ հաճախորդները, մենք պետք է լինենք այդ վայրերում և ինքներս ստուգենք։ Իսկ թվային աշխարհում դա գործնականում ավելի մատչելի է, թվայնացված և հստակ։

Միջին վիճակագրական բիզնեսը ոչ մեծ ներդրումներով կարող է կատարել օնլայն շուկայի հետազոտություն և նույնքան ոչ մեծ ներդրումներով իր բիզնեսը միշտ պահել բարձր դիրքերում։ Իսկ եթե շաբաթը մեկ, կամ ամիսը 2 անգամ վերլուծի իր կայքի և մնացած հարթակների վիճակագրությունը, կկարողանա ճկուն ռազմավարական և տակտիկական փոփոխություններ կատարել։ Եվ որը շատ կարևոր է․ այդ ամենը բավական մատչելի է և ճկուն։

Հայկական օնլայն շուկան զարգացման այն փուլում է, երբ նոր բիզնեսները 3-6 ամիս ջանքերից հետո կարող են հաջողության հասնել և արձանագրել իրենց բարձր դիրքերը։

–Որո՞նք են թվային մարքեթինգի այն հիմնական գործիքները, առանց որոնց անհնար է ընկերության համար աճ ու զարգացում արձանագրել։

-Վեբ կայք, սոց և մեդիա հարթակներ, Գուգլ բիզնես։ Ձեր կայքի միջոցով դուք կարող եք ավելացնել ձեր բիզնեսի տեսանելությունը որոնման համակարգում և բարձրացնել ձեր բրենդը սոցիալական և մեդիա հարթակներում։

Կան վերլուծական գործիքներ, որոնք կրկին տրամադրում է Google ը։ Վիճակագրություն կա նաև սոց կանալներում։ Այդ տվյալները շատ շատ են, բազմազան։ Սակայն գործնական քայլերի մղող վիճակագրություն կարող են տալ միայն մասնագետները, ովքեր այդ տվյալները կկարողանան վերլուծել;

Ուստի գործիքները օգտագործողն է իրական արժեք բերում ընկերությանը, և յուրաքանչյուր բիզնես նաև պետք է գտնի մասնագետ, որ կկարողանա բիզնեսը առաջ տանել օնլայն տարբերակով։ Սա հիմա լուրջ մարտահրավեր է։ Կարծես թե աշխատաշուկան մեծ է, սակայն երբ գործատուն ցանկանում է օրինակ թվային մարկետինգի մասնագետ վարձել, կանգնում է փաստի առջև․ պատրաստի մասնագետներ այդքան էլ շատ չեն։ Ուստի գործատուները պետք է իրենց աշխատողներին վերապատրաստեն, կամ աութսորս անեն այդ գործառույթները։ Այսօր երկու տարբերակն էլ կա։

–Ի՞նչ հնարավորություններ է տալիս ժամանակակից թվային մարքեթինգը բիզնեսին։

-Այսպես ձևակերպենք․ այսօր եթե բիզնեսը առկա չէ թվային հարթակներում, ապա կորցրած հնարավորություն է։ Թվային մարքեթինգը մատչելի է, չափելի, դինամիկ։ Դա այսօր ընկերությունների մարկետինգային միքսում կազմում է հիմնական մասը։ Մանավանդ այս COVID համավարակի պայմաններում շատ բիզնեսներ ուղղակի ստիպվեցին մտնել թվային հարթակներ։ Իսկ հիմա հիբրիդային տարբերակով ավելի արդյունավետ են հասնում իրենց հաճախորդին։

–Ո՞րն է մեր ժամանակների ամենահետաքրքիր թվային թրենդը։

-Այն ինչ կասեմ, նորություն չէ աշխարհում, սակայն ամենահետաքրքիրը, իմ կարծիքով, բրենդերի հասանելությունն է կայքի և սոց հարթակների չաթերի միջոցով։ Հաճախորդակենտրոն բիզնեսները կարողանում են իրենց սոց հարթակների չաթերի միջոցով արագ և արդյունավետ աջակցել հաճախորդներին։ Այլևս իմեյլները, օնլայն ֆորմաները մնացել են ետևում։ Երբ բրենդը չի արձագանքում հաճախորդին միանգամից, օնլայն չաթի միջոցով, կարող է կորցնել հաճախորդին, եթե մրցակիցը ունի այդ ծառայությունը։ Ինչպես երբ մտնում ես խանութ և մոլորվում, քանի որ չկա վաճառքի խորհրդատու։ Օնլայն խանութները 2-3 անգամ ավելացնում են կոնվերսիաները, երբ ունենում են 24/7 օնլայն խորհրդատու։ Սա հիմա Հայաստանում սկսել է աշխատել։

Երկրորդը՝ սեգմենտավորում։ Այն, ինչ մենք Հայաստանում չենք կիրառում։ Հաճախորդների սեգմենտավորում, ըստ հետաքրքրությունների՝ պատմական տվյալների վերլուծության շնորհիվ։ Սոց ցանցերը և Google ը գովազդների միջոցով կարողանում է դուրս գալ այն անձանց վրա, որոնք շատ մոտ են գնման գործընթացի վերջին փուլին։ Սակայն մենք օրինակ առաջարկում էինք մեր ընկերություններին սեգմենտավորել իրենց հաճախորդներին և պատմական տվյալների հիման վրա հասկանալ սեզոնային պահանջարկը, ամենաշահավետ ապրանքը, ամենահավատարիմ հաճախորդը, որպեսզի հնարավոր լինի իմանալ․ ինչ ապրանք բերել որ սեզոնին․ որ ապրանքը ինչ գնով վաճառել, որպեսզի ստանան ամենաբարձր շահութաբերությունը։ Այս հաշվարկները կատարում են ծրագրեր, որոնք գործում արհեստական բանականության սկզբունքով։ Սակայն այս միտքը Հայաստանում առաջ չի գնում։ Առաջին ներդրողը կլինի մեծ առաջատար։

–Ինչպիսի՞ն է լինելու ապագայի թվային մարքեթինգը՝ հաշվի առնելով Meta-ի ու վիրտուալ իրականության տեսլականը։

-Մեկ խոսքով՝ թվային մարքեթինգը եղել է և լինելու է հաճախորդակենտրոն։ Մենք միշտ պետք է գտնենք այն հարթակները, այն միջոցները, որոնք մեր բիզնեսներին կբերեն ռեալ հաճախորդներ։ Դեռևս մոտ ապագայում Googleը և իր հարթակները՝ YouTube, Google my Business դուրս չեն գա այդ ցանկից։

Շատ բիզնեսներ Meta ում հազվադեպ են գրառումներ անում՝ այն էլ պարզապես իրենց բրենդի պահպանման համար։ Որովհետև Meta ն սահմանափակ շուկաներում և մեծամասամբ B2C բիզնեսների համար է։ Հայաստանում այն դեռևս մնում է ամենաակտիվ հարթակը ապրանքների և ծառայությունների գովազդման և տարածման համար։

–Ի՞նչ մասնագիտական շարունակական զարգացում ու հետևողականություն պիտի ունենա թվային մարքեթինգի մասնագետը՝ միշտ ժամանակակից ու թրենդային լինելու և մնալու համար։

-Փոփոխությունների հետ համահունչ լինելու համար պետք է նախ միշտ ունենալ խորհրդատվական ակտիվ նախագծեր։ Շատերը կարող են շատ գեղեցիկ թրենդային արտահայտություններով գիտելիքներ արձանագրել դասընթացների և քննությունների ընթացքում։ Բայց հավատացեք՝ հաճախորդին միայն վաճառքի առաջին փուլում է հրապուրում լիցենզավորված, կրթված, բազում սերտիֆիկատներ ունեցող մասնագետը։ Մեկ ամիս անց նրան միայն հուզում է իր բիզնեսի շահույթը։ Համահունչ չլինել, կամ չսովորել ու չմնալ թրենդի մեջ մեզ համար նույնն է, ինչ ունենալ դժգոհ հաճախորդ, անհաջող նախագծեր, հիասթափված գործընկերներ։